Image Alt

Aşı Yeri Sarkomu Nedir?

Aşı Yeri Sarkomu Nedir?

Veterinerlikte aşı yeri sarkomu (Injection-Site Sarcoma, ISS), özellikle kedilerde görülen ve aşı uygulanan bölgede oluşan nadir ancak ciddi bir tümör türüdür. Bu durum, genellikle aşılama veya diğer deri altı enjeksiyonlarından sonra gelişir.

Kötü huylu tümörlere sarkom ismi verilir. Sarkom kelimesinin dilimiz de ki tam karşılığı ise; bağ dokusunda oluşan kötücül tümördür. Bu tarz kötü huylu tümörler genetik olarak ve doğrudan olarak ortaya çıkabilmektedir. Aşı bağlantılı sarkoma ise 1991 yılında resmi olan tanınmış ve tıp litaretürüne girmiştir. Aşı bağlantılı sarkomalar literatürdeki ismi ile VAS (Vaccine-Associated Sarcoma) olarak karşımıza çıkabilir.

Kedilerde VAS görünme sıklığı 1/1000 ile 1/10000 arasında değişiklik göstermektedir. Bu değişikliğin sebebi ise kedilere daha önce yapılan aşıların sıklığı ve dozuna bağlıdır. Tümörlerin oluşma sebebi genellikle Kuduz ve Feline Lösemi aşısıdır. Bu aşılar olunduktan sonra kedide 3-11 ay arasında Tümör görülebilir.

Aşı Yeri Sarkomu Nedenleri

Aşı yeri sarkomunun tam nedeni tam olarak bilinmemekle birlikte, bazı faktörlerin rol oynayabilmektedir.

Kronik Enflamasyon: Enjeksiyonun neden olduğu lokal inflamasyon, hücrelerin kontrolsüz büyümesine neden olabilir.
Adjuvanlar: Bazı aşılar, bağışıklık yanıtını artırmak için kullanılan adjuvan maddeler içerir. Bu maddelerin uzun süreli inflamasyona yol açabileceği düşünülmektedir.
Genetik Yatkınlık: Bazı kedilerin genetik olarak bu tür tümörlere daha yatkın olduğu öne sürülmektedir.

Aşı Bağlantılı Sarkoma (VAS) Sebebi

VAS (Vaccine-Associated Sarcoma) ilk olarak 1985 yılında görülen bir tümör türü olmasına karşın araştırmalarına 1993 yılında başlanmıştır, kesin olmasa da temel sebepleri 1996 yılında açıklanmıştır. 1985 yılında kedilere yapılan Alüminyum içeren kuduz ve feline lösemi aşılarının yan etkisi olduğu söylenmiştir. Kuduz aşıları 1987 yılında Amerika da zorunlu hale gelince bir çok VAS görülmeye başlanmıştır. Günümüzde bile hala bir çok aşının yanlış dozajından ve kaliteli olmayışından dolayı VAS görülmektedir. Aşı yaptırılmadan önce mutlaka kontrol edilmeli ve gerekli yasal koşulların olup olmadığı araştırılmalıdır. Daha sonrasında ise sık aşı yapılan yerlerde tümör ortaya çıktığı gözlemlenmiştir ve Aşı yeri sarkomu gibi isimlerle de anılmaya başlanmıştır. Kediler sık enjeksiyon yapılan bölgeler uzman veteriner hekimler tarafından kontrol edilmelidir. Kediler üzerinden çalışmalar yapılsa da VAS yada Aşı yeri sarkomu köpeklerde de görülebilmektedir.

Aşı Yeri Sarkomu Patolojisi

Kedi veya köpeklerde sık enjeksiyon yapılan yerlerde iltihap oluşması yada yangı olma durumu VAS görülmesini doğru orantılı olarak etkilemektedir. Yapılan araştırmalar sonucunda oluşan tümör içerisinde yardımcı alüminyum parçaları görülmüştür. VAS kendi içinde türlere ayrılan bir rahatsızlıktır en yaygını ise Fibrosarkoma’dır. Fibrosarkoma ise yine VAS ile aynı anlama gelen bir terimdir. Fibrosarkoma, bağ dokusundan gelişmiş kötü huylu tümöre denir. Enjeksiyon sonrasında deride oluşan iltihap veya yangının ikinci aşaması olarak görülen sarkoma türleri metal implantlar ile insanların vücuduna sonradan yerleştirilen yabancı maddeler ile benzer özellikler taşımaktadır. Sarkoma sonrası Spirocerca lupi enfeksiyonu görülebilir, genellikle köpeklerde görülen bu enfeksiyon kedilerde de görülebilir. Lakin kediler, köpeklere göre VAS rahatsızlığına daha yatkındır. Kedilerin daha yatkın olma sebebi bir çok tıbbi terimle açıklanabilir olsa da temelinde kedilerin bünyesinin daha yetersiz ve dayanıksız olması vardır.

Aşı Yeri Sarkomu Belirtileri ve Teşhisi

Aşı yapılan bölgede birkaç hafta veya ay sonra oluşan sert bir şişlik
Şişliğin zamanla büyümesi ve şekil değiştirmesi
Ağrı veya hassasiyet (her zaman olmasa da)
İleri vakalarda yaralar ve doku kaybı

Aşı Yeri Sarkomu Teşhisi

VAS teşhisi için uzman veteriner hekim gereklidir, benzer bulgular görmeniz halinde mutlaka bir veteriner kliniğine başvurmalısınız. VAS genellikle deri altında büyük bir kitle olarak ortaya çıkmaktadır. Eğer deri altındaki kitle iltihaplı veya ülserli ise VAS olma olasılığı vardır. Lakin her deri altı kitle VAS olacağı anlamına da gelmez. VAS’ın kesin teşhisi  için biyopsi gereklidir.

Sonuç olarak veteriner kontrollerinizi aksatmamalı ve olası ciddi rahatsızlıkların önüne geçebilmek açısından yılda en az 1 kez check-up yaptırılmalıdır. Bu uygulama erken teşhis için gerçekten önemlidir. Eğer gözlemleriniz doğrultusunda bir sorun olduğunu düşünüyorsanız ilgili bölgeye yönelik KBBKardiyoloji ve Dahiliye bölümlerinden muayene randevusu alabilirsiniz. Erken teşhis ve düzenli takip sağlıklı ve mutlu bir yaşam sürmesine yardımcı olacaktır!

Vetart Veteriner Kliniği 04.07.2012’de Vet. Hek. Koray Musluer tarafından kuruldu. 11 yılı aşkın süredir bizlerin en yakını olan can dostlarımızın sağlığı için özveriyle çalışıyoruz. Her geçen yıl tecrübemizi arttırırken, ekibimizi ve teknolojik donanımlarımızı, sizlere en iyi hizmeti verebilmek için geliştirmeye devam ediyoruz.

<!-- wp:code -->
<pre class="wp-block-code"><code>
User
[instagram-feed feed=1]</code></pre>
<!-- /wp:code -->
Instagram feed