Kedi Tırmalama Hastalığı
Kedi Tırmığı Hastalığı subakut bir bölgesel lenfodenit sendromudur. Hastalığın etkeni ‘Bartonella hanselae’ ve rezervuarı hayvanlardır. Hastalık genellikle kedi ile daha az oranda köpekle temas sonrası gelişmektedir. Kedi tırmalama hastalığı lenf nodüllerinin tipik şişkinliği ile seyreden bakteriyel bir hastalıktır. Tırmalama ve ısırma sonucu oluşabilir. Kediler ile kontak halinde bulunan insanların %90′ ında ve özellikle yavru kediler ile ilişki halinde bulunan insanlarda sıklıkla gözlenir.
Dünyanın her yerinde bulunan “Bartonella hanselae” adlı bakteri tarafından bu enfeksiyon oluşabilir. Genellikle bu hastalık Sonbahar ve Kışın daha çok oluşur. Amerika’da bu hastalık yılda 22000 insanda gözlenmiş ve genellikle 21 yaş altı insanlarda daha çok gözlenmektedir. Bunun nedeni ise genellikle çocukların kedilerle daha sık oynaması ve ısırılma/tırmalamaya maruz kalmasındandır. Pireler bu bakteriyi kediden kediye transfer edebilirler ancak pireden insana transfer hakkında herhangi bir bulgu yoktur. Bakteri önce kediye bulaşır ve hayvanların salyasında yaşar. Bartonella hanselae kedi yada yavru kedileri hasta etmez ama kedi bu bakteriyi aylarca taşıyabilir. Genellikle kedilerin %50′ si hayatlarında mutlaka bu bakteri ile karşı karşıya kaldıkları tahmin ediliyor.
Kedi Tırmalama Hastalığı Belirtileri
Çevresinde kedi olan çoğu insan mutlaka kedi tırmalama hastalığını aklına getirmelidir. Ancak bu sıklıkla mümkün değildir. Genel bir hata olarak ısırılma veya tırmıklanmadan sonra kabarma yada küçük şişkinlikler, birkaç gün içinde oluşur ama bu genellikle böcek ısırması olarak düşünülür.Bu kabarcık yada küçük şişkinlikler aşı yeri gibi gözlenir. Sıklıkla kollarda, ellerde, kafada görülebiliri. Genellikle bu lezyonlar acı verici tipte değildir.
Isırılma veya tırmalanmadan birkaç hafta sonra, bu bölgeye yakın lenf yumrusu yada yumruları hassaslaşmaya ve şişmeye başlar. Örnek olarak travmaya uğrayan bölge kolda ise dirseklerdeki ve koltuk altındaki lenf nodülleri şişmeye başlayacaktır.
Lenf nodülleri yaklaşık 1-4cm deri altında büyümeye başlayabilir. Şişmiş olan lenf yumrularından sonra deri sıcak ve kırmızı renkte olabilir. Lenf yumrusu dren edilirse irin akacaktır. Çocuklarda ve gençlerde büyümüş olan lenf yumrusu ana belirtidir. Ateş 38,3 ve üzeri, bitkinlik, iştah azalması, baş ağrısı, boğaz ağrısı, kurdeşen çıkartma belirtileri gözlemlenebilir.
Tipik olmayan bazı vakalarda aşağıdaki semptomlar gözlenebilir ancak bunlar çok az sıklıkla gözlenir. Bu vakalarda kişide karaciğer, dalak, kemiklerde yada akciğerlerde enfeksiyon, yüksek ateş ve diğer semptomlar gözlenmeden oluşabilir. Bazı insanlarda küçük, ağrılı konjuktiva, kızarık göz ve kulağın önündeki lenf nodülünün şişmesiyle karakterize “Parinaud oculoglandar sendrom” olarak bilinen göz enfeksiyonu oluşabilir.
Diğer yandan çok az sıklıkla gözlenen beyinde enfeksiyon ve nöbetler oluşabilir. Tüm bu semptomlar “kedi tırmalama hastalığı” tedavi edilince azalır.
Bulaşma
Kedi tırmalama hastalığı insandan insana bulaşmaz. Bakteri bakteriyi barındıran kedilerle yayılır. Eğer bakteri hayvanın salyasından yara yada göze temas ederse bulaşma oluşabilir. Bazen multiple vakalarda hastalık aynı ailede aynı kediden yada direkt kontak sağlamaktan dolayı oluşabilir.
Korunma
Eğer teşhis kedi tırmalama hastalığı ise evinizdeki pet’ten kurtulmak yada göndermek zorunda değilsiniz.
Öncelikle çocuklarınıza sokakta olan ve sahipsiz bulunan hayvanlardan uzak durmayı veya onlarla oynarken dikkat etmeyi öğretmelisiniz. Mutlaka evdeki veya dışarıdaki hayvanlarla oynadıktan sonra çocuklarınıza ellerini yıkamasını öğretiniz.
Eğer çocuğunuz kedi tarafından tırmalanmış ise sabun ve su ile ellerini yıkamasını sağlayınız. Kedinizin bu hastalıktan uzak tutulmasını sağlamak istiyorsanız, evde tutunuz ve pire ile transfer sağlanmaması için önlemler alınız.
Eğer ailenizden herhangi bir kişi bu hastalığa maruz kalmış ise evde bulunan petinizi sokağa atmanızı veya ondan kurtulmaya çalışmanızı gerektirmez. Bu problem hakkında veterineriniz ile konuşmanız yeterli olacaktır.
Kuluçka Dönemi
Tipik olarak 3-10 gün içerisinde kabarma ve küçük şişkinlik oluşur. 1-4 hafta sonra lenf nodülleri genellikle şişer.
İyileşme
Lezyonun oluştuğu ve bakterinin vücuda girdiği yerdeki yaranın iyileşmesi günler alabilir. Lenf nodüllerinin şişkinliği genellikle 2-4 ay içerisinde düzelir.
Profesyonel Tedavi
Çocukların geçmişi (anamnez) sonucu doktorlar bu hastalığı teşhis edebilirler. Muayene sırasında doktorunuz kedi tırmığı, ısırığına ve şişmiş olan lenf yumrularına bakacaktır. Bazı vakalarda doktorunuz teşhis için bazı testler yapabilir; deri testi, kan testi, lenf nodülünün büyümesine bağlı olarak kültür testi gibi.
Çoğu vakalarda kedi tırmalama hastalığı herhangi bir tedavi uygulanmadan iyileşebilir. Daha az sıklıkla şişmiş olan lenf çok daha büyümüş ve ağrılı olduğu durumlarda doktorunuz iğne ile lenf nodülündeki sıvıyı boşaltmayı önerebilir. Antibiyotikler bu hastalık için kullanılabilir. Eğer doktorunuz antibiyotik reçete etmiş ise çocuğunuza bu ilacı verilen gün kadar kullanınız.
Evde Tedavi
Eğer çocuğunuz bu hastalık ile karşı karşıya kalmış ise onu evin diğer fertlerinden uzak tutmak zorunda değilsiniz. Yatak istirahatı gerekli değildir ancak çocuğunuz için yararlı olabilir. Eğer çocuğunuz oyun oynamaya istekli ise şişmiş olan lenf yumrusuna dikkat ederek oyun oynatınız. Eğer lenf nodül çok ağrılı ise sıcak kompres yapabilirsiniz.
Doktorunuzu Ne Zaman Aramalısınız?
Kedi tırmalaması yada ısırığı oluşmuş ve lenf nodülleri şişmiş ise yüksek ateş, tırmalanan yerde çok kızarıklık devam ediyorsa, ağrılı ise veya çok hasta gözüküyorsa en kısa sürede doktorunuz ile irtibat kurmalısınız.
