Kedi ve Köpeklerde Karaciğer Yetmezliği
Karaciğer, tüm canlılarda dolayısıyla da kedi ve köpekler için hayati fonksiyonlar itibariyle en mühim organlar arasında yer alıyor. Karaciğerin, organizma içindeki faaliyetlerinden bazıları:
- Kandaki glikozu, glikojene dönüştürerek depoluyor.
- Besin ve kanla gelen toksikleri etkisiz hale getiriyor.
- Kansızlık durumunda alyuvar üretiyor.
- Vitamin üretimi ve depolamasını yürütüyor.
- Protein metabolizmasını düzenliyor.
Kedi ve köpeklerde yaşa bağlı olarak gelişebilen kronik karaciğer hastalıkları, farklı nedenlerle her yaşta görülebiliyor. Kronik hepatit zamanla fibrozise, ardından da siroza dönüşebiliyor. Karaciğer hastalıklarına bağlı olarak kalp yetmezliği ve çeşitli metabolik rahatsızlıklar gelişebiliyor. Karaciğer hastalıklarının kesin tanısının konulması, bizzat birçok metabolik faaliyete katıldığı için gecikiyor. Genellikle karaciğerin %70’i hasara uğradıktan sonra, spesifik belirtiler izlenebilir oluyor.
Kedi ve Köpeklerde Karaciğer Yetmezliği Nedenleri
Askaritler ve toxoplasmalar başta olmak üzere farklı birçok parazit karaciğerde hastalık gelişimini tetikliyor. Apseler, kistik oluşumlar ve tümörler karaciğer işlevlerinin bozulmasının nedenleri arasında yer alıyor. Kedi ve köpeklerde sıklıkla rastlanan kronik hepatitin nedeni kesin olarak açıklanamıyor. Yine kedi ve köpeklerde çok yaygın izlenen böbrek hastalıkları da kronik hepatitisin gelişimine zemin hazırlıyor. Nöbete neden olan epilepsi ya da nöropatik ağrıların önlenmesinde kullanılan kimi antikonvülzanlar, antibiyotikler ve analjezikler karaciğer hastalıklarının tetiklenmesine özellikle de hepatik nekroz oluşumuna yol açıyor. Kilolu ve orta yaşlı kedi ve köpeklerde yaygın olarak görülen safra kesesi ve safra taşı problemleri, metabolik ve bakteriyel hastalıklar, toksik etkenler, stres ve beslenme yetersizliği gibi nedenler yine karaciğerde hasara neden olabiliyor.
Kedi ve Köpeklerde Karaciğer Yetmezliği Belirtileri
Kedi ve köpeklerde karaciğer yetmezliği belirtileri hastalığın türüne bağlı olarak değişebiliyor. Bu semptomlardan bazıları aşağıdaki gibidir:
- Sarılık, depresyon, ishal ya da kilo kaybı,
- Kusma,
- Epilepsi,
- Uyuşukluk, halsizlik ya da sinirlilik,
- Karın bölgesinde toplanan su ve karın şişmesi.
Karaciğer rahatsızlığı yaşayan kedi ve köpeklerde bu semptomların birini ya da birkaçını bir arada görmek mümkün oluyor. Tüm bunlara rağmen bu bulgular çok spesifik olmamakla beraber, karaciğer hastalığının kesin teşhisi için yeterli olmuyor. Sarılık, karaciğer yetmezliğinin en belirgin semptomları arasında yer alıyor. Safra, kandan atılamadığında bir süre sonra birikerek sarı renkte mukus tabakasına dönüşüyor. Ardından gözün beyaz kısımlarında, diş etleri ve kulak içlerinde sarılık gözlemlenmeye başlıyor. İdrardaki yoğun sarı renk turuncuya kadar dönüşebiliyor.
Kedi ve Köpeklerde Karaciğer Yetmezliği Tedavisi
Teşhisi zor olan karaciğer yetmezliğinin, tedavisinde de aynı oranda zorluklarla karşılaşılıyor. Hepatitin bazı türleri oldukça hızlı gelişirken, şiddetli semptomlar gösteriyor. Karaciğer yetmezliği tedavisi için serum, antibiyotik ve vitamin bir arada kullanılabiliyor. Tedaviye özel diyet takibi, oldukça önem taşıyor. Genç kedi ve köpeklerde, uygulanan diyetin protein ile takviye edilmesi daha etkili sonuçlar doğurabiliyor. Tedavi başarısı ve süresi, hastalığın seyrine, karaciğerin durumuna ve hasar derecesine bağlı olarak değişiklik gösteriyor.
