Köpeklerde Patella Luksasyonu / Patellar Luxation
Topallamaya kadar varabilen diz kapağı hastalıklarına evcil hayvanların hemen hepsinde sıklıkla rastlanabiliyor. Çoğunlukla köpeklerde gözlemlenen patella luksasyonu (diz kapağı çıkığı) vakaları literatürde, küçük ırk köpeklerin doğumsal veya travmatik kökenli ortopedik hastalığı olarak karakterize ediliyor. Hastalık, diz kapağı kemiğinin üzerinde yerleşmiş olduğu makaraya benzer kemiğin (trochlea femoris) yerinden çıkarak iç tarafa, yanal ya da daha yukarı yönde yer değiştirmesi şeklinde tanımlanıyor. Bu yer değiştirme tam ya da yarım çıkık şeklinde olabildiği gibi, her iki formda kalıcı ya da geçici bir gelişme gösterebiliyor. Cinsiyet açısından belirgin bir fark olmamakla birlikte, patella luksasyonuna genç köpeklerde daha sık rastlanıyor.
Köpeklerde Patella Luksasyonu / Patellar Luxation Nedenleri
Patella (diz kapağı) diz ekleminin ön yüzüne iç, orta ve dış bağlarla bağlanıyor. Uyluk kemiği ile diz kapağı kemiği arasındaki bağlar, bir yandan diz kapağının iki yanındaki fibröz kıkırdak bölgeye diğer yandan da suprakondiler susam kemiklerine yapışıyor. Bu bağların herhangi birinde oluşacak dejenaratif bozukluklar, diz kapağı çıkığına neden oluyor. Diz kapağının sağlıklı bir yapıyı sürdürebilmesi, bu bağların sağlıklı olmasıyla mümkün oluyor. İçe doğru gerçekleşen çıkıklara farklı etkenler neden oluyor. Öne doğru yönelen uyluk kemiğinin durumunu dengelemek için uyluk kemiği şaftının içe doğru dönmesiyle, diz kapağı yerinden çıkabiliyor. Uyluk kemiğindeki yapısal bozukluklar, özellikle küçük ırk köpeklerde patella luksasyonuna zemin hazırlarken, parantez bacak yapısı, yumuşak doku lezyonları da diz kapağı sorunlarına neden oluyor.
Köpeklerde Patella Luksasyonu / Patellar Luxation Belirtileri
Diz kapağı çıkıkları klinik muayenelerde kolaylıkla teşhis edilebiliyor. Muayene esnasında teşhis koyarken köpeğin ırkını göz önünde bulundurmak önem taşıyor. Özellikle Kaniş, Teriyer, Pekinez, Chihuahua ve Pinscher gibi küçük ırk köpeklerde diz kapağı kemiği iç tarafa, büyük ırk köpeklerde ise yanal yönlere doğru çıkıyor. Doğuştan gelen çıkıklar ise genellikle yedi aydan küçük köpeklerde görülüyor. Travmatik çıkıklar ise her yaşta gelişebiliyor. Patella çıkığı, diz kapağı kemiğinin normal konumuna getirilip getirilememesine bağlı olarak dört farklı derecede sınıflandırılıyor. Diz kapağı yapısında aşınmalar, eklemde veya eklem kenarında anormal kemik büyümeleri, eklem kapsülünde kalınlaşmalar kalıcı ya da tedavi edilebilir nitelikteki topallığa neden olabiliyor.
Köpeklerde Patella Luksasyonu / Patellar Luxation Tedavisi
Patella çıkığının tedavisi ve kullanılacak cerrahi yöntem kemiksel deformasyonların varlığına ve çıkığın derecesine göre şekilleniyor. Bulguların sağlam bacakla mukayesesi bu aşamada önem taşıyor. Diz kapağı kemiği eğer yerine kolayca konulabiliyorsa, patellanın her iki tarafında da kapsülün genişlediği anlaşılıyor. Bu durumda eklem kapsüllerine eski gerginliği kazandırılarak tedavi gerçekleştiriliyor. Patella protezi uygulamalarında, çapraz bağ kopuğu şüphesi varsa, eklem açılarak iç yapı gözlemleniyor. Kalça dizlapzisi teşhislerinde tedavi sürecince, doğumsal kalça çıkığı ile yakın ilişkisi bulunan patella çıkığı olgusu göz önünde tutuluyor. Gelişimini tamamlamamış köpeklerin patella luksasyonu tedavisinde patella protezinden başka bir seçeneğin uygulanması gerekiyor. Bu yöntem uygulamasında kullanılan sentetik ipliğin esnek olmayan yapısı, hayvanın büyüyen yapısına uyum sağlayamayacağı için tedavinin amacına ulaşmayı engelleyeceği göz önüne alınmalıdır.
Patella luksasyonu cerrahi olarak kliniğimizde tedavi edilebilmektedir.
Üsküdar Hayvan Hastanesi ve Veteriner Kliniği VetArt her zaman sevimli dostlarımızın yanında… Kontrollerinizi düzenli yaptırmalı ve onun sağlığından emin olmalısınız. VetArt Veteriner Kliniği Fıstıkağacı Üsküdar, Acıbadem, Koşuyolu bölgelerinde, Kadıköy veteriner kliniği ve Ataşehir veteriner kliniği olarak ta hizmet vermektedir.
